Het is zondag, vroeg in de ochtend, mijn vrije dag. Er drijven wolken in de lucht en het is frisjes buiten in tegenstelling tot de afgelopen week toen de tropische temperaturen mij en velen met mij liet uitputten. Ik heb zin in de dag: geen plannen en kijken wat er mag ontstaan. Ik zit voor het raam in mijn favoriete petrol kleur fauteuil en met een dampende kop koffie in mijn hand kijk ik uit over het water.
Plezierbootjes varen langzaam voorbij. Een vrouw met een stralende glimlach zwaait naar mij. Ze is gehuld in een fleurige oranje en gele bloemenjurk. Een log containerschip ligt pal voor ons huis geduldig te wachten tot de sluis opengaat. Meeuwen dansen in de lucht en een witte reiger met zijn lange ranke hals zoekt een plekje aan de kade.
Zonder aanleiding pak ik mijn telefoon van de tafel…
Een appje. Het is alsof in één teug het bloed uit mijn lichaam wegtrekt. Ik word ijskoud, voel kippenvel van mijn kruin tot aan de tenen. Mijn ogen schieten vol. Ik zit als verdoofd. Een onmenselijk verdriet sluiert zich over mij heen.
“Sorry dat ik het je via de app laat weten maar Iris heeft vanmorgen een einde aan haar leven gemaakt”
Stilte. ik heb alleen maar behoefte aan stilte. Ik sta op vanuit mijn stoel, nog steeds steenkoud en de wereld staat stil. Het lijken eeuwenlange minuten. Dan verdwijnt de stilte en beginnen mijn gedachten overuren te draaien. Overtuigingen en meningen tollen als een razende door mijn hoofd.
Hoe kan dit toch gebeuren? Hoe kan iemand zo ontzettend in nood raken dat dit de enige uitweg is?
Ik heb geen antwoord. Machteloos. Tegelijkertijd weet ik, dat ik dit soort dingen niet kan voorkomen, die illusie heb ik ook niet. Ik veroordeel het niet, ik vind het alleen zo schrijnend, hard en het maakt mij ontzettende verdrietig. De laatste jaren heb ik dit bericht een aantal keren te horen gekregen en het raakt mij keer op keer enorm. Dagen ben ik van slag, net of het in iedere vezel van mijn lijf gaat zitten en in iedere ader door mijn lichaam dendert.
Ik stel mezelf voortdurend de vraag: “Wat wil dit mij zeggen? Hoe komt het dat mij dit zo raakt?” Ik hoop er een antwoord op te krijgen. Tot op heden heb ik nog geen inzicht gekregen. Ik besluit om het voor mezelf helder te krijgen door deze gebeurtenis te beschrijven en mijn gedachten toe te vertrouwen aan het papier. Uit mijn hoofd, van mijn binnen naar mijn buitenwereld. Dit lucht op. Er ontstaat ruimte, de gedachten worden rustiger en mijn lichaam begint het weer wat warm te krijgen.
Schrijven helpt om de gedachten uit je hoofd te krijgen, te ordenen, je gevoelens helder te krijgen en al je zintuigen te gebruiken om te beschrijven wat er gebeurt. Hierdoor lukt het mij om los te laten. Je kan niet alles aan in je hoofd, je gedachten en overtuigingen blijven in cirkels komen en gaan en je blijft hangen in hoe je het tot nu toe altijd hebt gedaan. Door te schrijven doorbreek je patronen en kun je de diepere lagen in jezelf ontdekken. Het geeft antwoorden op je vragen.
Mijn ontdekking in dit schrijfproces na dit vreselijke bericht is dat het mij machteloos maakt. Mijn bondgenoot, gedachte in mijn hoofd, innerlijke criticus zegt dan onmiddellijk: “Je kan niet iedereen redden, iedereen heeft recht op zijn eigen proces.” Ja , dat is ook zo, je hebt helemaal gelijk, maar ik heb ook mijn gevoel. Dit gevoel raakt aan onmacht, hoe is het mogelijk? Hoe kan het dat iemand zo verstrikt raakt en het leven te zwaar is om te dragen en de dood de enige uitweg nog is? Is het kortsluiting in de hersenen, een split second waarin het besluit genomen wordt en de actie er meteen op volgt? Of is er al weken voorbereiding aan voorafgegaan en is dan het moment daar waar zo reikhalzend naar werd uitgezien. Wat maakt het ook uit om te weten wat de aanleiding is geweest. Het resultaat is in beide situaties hetzelfde…. Onomkeerbaar.
Ik realiseer mij dat ik een aanleiding, een oorzaak, een verklaring wil vinden. Ik probeer, en bemerk dit ook bij anderen: te begrijpen wat ongrijpbaar is. Is dit wat het zo moeilijk maakt, waardoor ik dagen van de kaart ben? Het antwoord heb ik nog niet gevonden.
Wat was het
Dat het duister overheerste
Geen sprankje hoop meer in je hart
Je geen andere uitweg meer zag
De hemel koos voor een nieuwe start
(Janet Freriks, mijn hart huilt)
Mijn blik verruimt zich weer. Ik kijk naar buiten en zie mijn buurmeisje van 4 jaar met haar blonde krullende haren op haar mintgroene fietsje met zijwieltjes voor mijn huis fietsen. Ze kijkt omhoog en roept: “Kijk buurvrouw, ik ben aan het fietsen!” Mijn mondhoeken krullen omhoog en de warmte begint weer door mijn lichaam te stromen. Ik ontwaak uit mijn overpeinzingen en word met mijn beide benen in het hier en nu gezet. De machteloosheid maakt plaats voor dankbaarheid.
Mijn gedachten gaan uit naar de dierbaren die achterblijven: een moeder, een vader, schoonouders, een partner, kinderen… Stilte, geen woorden, alleen maar in gedachten, bij haar, bij hen en bij mezelf.
Noot: Het is niet mijn bedoeling om iemand te kwetsen of de pijn en het verdriet weer op te rakelen. Ik voel de noodzaak om dit te delen en het een belangrijke plek te geven. Dit is een onderwerp waar een taboe op rust en moeilijk bespreekbaar is. Hoop dat dit steun en erkenning mag geven.